top of page
phiyenvu

Khám phá năm tổn thương tâm lý lớn

Trong bối cảnh rộng lớn của tâm lý con người tồn tại những vết thương phức tạp, thường ẩn sâu dưới Vô thức, chi phối hành vi, cảm xúc và tương tác của chúng ta. Những vết thương tâm lý này không phải là vết sẹo nhìn thấy được trên cơ thể mà là dấu ấn sâu sắc trong tâm hồn, định hình nhận thức của chúng ta về bản thân và thế giới xung quanh.


5 Vết thương tâm lý

1. Bị bỏ rơi


Vết thương bị bỏ rơi cắt sâu, để lại cảm giác không xứng đáng và nỗi sợ bị bỏ rơi thêm lần nữa. Loại vết thương này có thể bắt nguồn từ những trải nghiệm thời thơ ấu hay từ các mối quan hệ khi trưởng thành. Biểu hiện của nó là nhu cầu liên tục được xác nhận rẳng mình được yêu thương. Ngay cả khi đã được xác nhận, nỗi sợ bị bỏ lại một mình vẫn luôn ở đó.


2. Sự phản bội


Sự phản bội tấn công vào cốt lõi của lòng tin, khiến cá nhân cảnh giác khi hình thành các mối quan hệ và nghịch lý thay, họ dễ bị phản bội ngay cả trong những mối quan hệ chân thành nhất, bất chấp họ đã thận trọng đến mức nào. Vết thương này gây ra sự đa nghi, sợ bị tổn thương đến mức thái quá, nhạy cảm, ghen tuông. Nếu không được chữa lành, nó cản trở sự phát triển của các mối quan hệ sâu sắc, có ý nghĩa.


3. Sự từ chối, chối bỏ, phớt lờ


Vết thương bị từ chối có thể rất trầm trọn. Sâu xa, người bị tổn thương luôn mang nỗi sợ "Tôi không đủ tốt", thúc đẩy cá nhân tìm kiếm sự xác nhận bên ngoài để lấp đầy khoảng trống do những lần bị từ chối trong quá khứ để lại. Điều này gây ra sự tự nghi ngờ và lo lắng, dẫn đến thôi thúc thường trực tìm kiếm sự chấp nhận, với cái giá phải trả là sự chân thực. Nếu quá nặng, người này có thể thu rút, tránh luôn khỏi sự tiếp xúc, "không mạo hiểm, bớt sợ đau thương".


4. Sự sỉ nhục


Sự sỉ nhục để lại một vết thương âm ỉ: sự xấu hổ. Nó ngăn cản người bị tổn thương tỏ ra yếu đuối, vì thế họ sẽ phải "gồng lên", chứng tỏ mình liên tục, và không chân thực. Vết thương này nuôi dưỡng chu kỳ tự chỉ trích và sợ bị phán xét, cản trở sự phát triển cá nhân và lòng trắc ẩn với bản thân.


5. Sự bất công


Vết thương bất công bắt nguồn từ những trải nghiệm bất công và bất lực, gây ra sự oán giận và tức giận đối với thế giới. Người mang tổn thương này rất nhạy với cảm giác bất công, điều này có thể tác động xấu đến các mối quan hệ, thế giới quan và sức khỏe tinh thần, tạo ra xung đột bên ngoài và sự bất bình không nguôi bên trong.


Chữa lành vết thương

Việc thừa nhận và hiểu những vết thương tâm lý này là bước đầu tiên hướng tới sự chữa lành. Thông qua sự tự phản tư, áp dụng các liệu pháp tâm lý và lòng trắc ẩn với chính mình, các cá nhân có thể bắt đầu hành trình giải quyết những vết thương này, nuôi dưỡng khả năng phục hồi và lấy lại cảm giác về giá trị bản thân và sự bình yên nội tâm.


Việc khám phá 5 vết thương tâm lý cho phép chúng ta đào sâu hơn vào các lớp phức tạp của tâm lý con người, làm sáng tỏ những phức tạp định hình nên trải nghiệm và tương tác của chúng ta. Bằng cách soi sáng những vết thương này, chúng ta trao quyền cho bản thân để đối mặt với những chấn thương trong quá khứ, chấp nhận rằng mình có điểm yếu ớt cần được chăm sóc, và bắt đầu hành trình chữa lành và tự khám phá.


Khi chúng ta điều hướng sự phức tạp của thế giới nội tâm, chúng ta đừng ngại khám phá chiều sâu của những vết thương tâm lý, vì chính trong những vết thương này, chúng ta tìm thấy hạt giống của khả năng phục hồi, sự đồng cảm và sự phát triển.


Nhà trị liệu Lise Bourbeau đã từng viết rất chi tiết về 5 tổn thương này. Sách đã được Thiện Tri Thức xuất bản bằng tiếng Việt:


Chúng ta hãy can đảm bắt đầu hành trình này, khám phá những bí ẩn của tâm lý chính mình qua từng vết thương một.



Comments


bottom of page